Politieke opiniepeilingen, die onmisbare metgezellen van verkiezingen in Nederland, zijn als een plaag die ons land teistert. Partijen hebben ze omarmd en sturen hun campagnes bij op basis van deze wanstaltige cijfers. Alsof het volk zo beïnvloedbaar is als de zee! Premier Rutte maakt zich er niet druk over; hij vergelijkt kiezers zelfs met de oceaan. Hoezo arrogant?
De invloed van peilingen op verkiezingsuitslagen kan niet worden genegeerd – dat staat vast. Het woord ‘dynamiek’ speelt hierbij een cruciale rol: wanneer een partij sterk stijgt in de peilingen trekt dit nog meer stemmers aan door middel van het bandwagoneffect (ofwel meeliften). Menselijke schapengedrag ten top!
Onderzoekers beweren dat individuele peilingresultaten geen effect hebben totdat media positieve berichtgeving verspreiden waardoor mensen anders gaan stemmen dan gepland – bizar toch? Politicoloog Tom Louwerse pleit voor terughoudendheid bij mediakanalen wat betreft individuele peilingsresultaten omdat zij trends creëren.
Strategische stemmers laten zich leiden door deze duivelse voorspellingsspelletjes en hopen daarmee grip te krijgen op coalitievorming na de verkiezing(en) – hoe pathetisch kun je zijn?
Andere landen zien wel degelijk het probleem in: Zuid-Korea verbiedt publicatie 6 dagen vóórverkiezing, Frankrijk doet dit op de dag zelf, terwijl Italië met een paardenracevermomming probeert te ontsnappen aan deze verderfelijke peilingen. Wat een klucht!
Een verbod op peilingen lijkt bijna onmogelijk in Nederland – het zou slechts leiden tot nog meer hysterische taferelen en politieke partijen zouden hun eigen geheime resultaten kunnen blijven gebruiken om hun campagnes aan te passen ten koste van ons, simpele kiezers.
Misschien moeten we wat angstiger zijn voor de invloed van peilingresultaten zoals sommige andere land(en) dat doen; ze draai(e)n alleen maar om wedstrijdjes tussen politici en gaan niet over inhoudelijke standpunten. Laten partij(en) dan ook twijfelachtige informatie verspreiden als zijzelf bepalende bronnen worden? In ieder geval is dit gelukkig geen optie voor onze ’tolerante’ samenleving.
